Gramatura papieru to w zasadzie nic innego jak jego ciężar wyrażony w gramach na metr kwadratowy. Na rynku można znaleźć produkty papiernicze cechujące się różnorodną gramaturą. Czy wyższa gramatura zawsze jest wyznacznikiem lepszej jakości? Jak gramatura wpływa na funkcjonalność papieru? Jak wybrać odpowiednią gramaturę papieru do swoich działań? Jak można rozróżnić różne gatunki papieru, patrząc wyłącznie na ich gramaturę?
Czym w zasadzie jest gramatura papieru?
Gramatura papieru jest jednym z parametrów, dzięki którym można odróżnić od siebie różne rodzaje papieru. Zaraz obok białości, nieprzezroczystości czy grubości papieru. Dla wielu osób gramatura papieru ma szczególną wartość, ponieważ kojarzona jest ona równocześnie z jakością papieru, który nie przebija różnorodnych artykułów piśmienniczych takich jak mazaki, atramenty w piórach, zakreślacze czy cienkopisy.
Jakie znaczenie ma gramatura papieru?
Gramatura to ciężar wyrażony w gramach na metr kwadratowy, ale jednocześnie oznacza również sztywność papieru. Im więc wyższa gramatura, tym bardziej sztywny jest papier, co może być zarówno zaletą, jak i wadą. Jeżeli coś jest sztywne, to nie może być elastyczne, a co za tym idzie, może łatwiej zostać zniszczone, jeżeli zostanie zgięte. Dlatego też dla wielu osób chcących stworzyć swój własny produkt bądź zakupić dobrej jakości wyrób papierniczy gramatura papieru ma ogromne znaczenie.
Czy gramatura papieru jest ważna?
Tak, gramatura papieru jest jednym z najważniejszych parametrów i jedną z kluczowych cech, na jaką zwraca się uwagę chociażby podczas kupowania zeszytów lub półproduktów, które będą wykorzystywane później do tworzenia na przykład opakowań, kartonów oraz innych rzeczy, które można zrobić z papieru.
Jak wybrać odpowiednią gramaturę papieru?
W jaki sposób można wybrać odpowiednią gramaturę papieru do własnych celów? Warto najpierw przetestować różnego rodzaju papiery, aby zorientować się, w jaki sposób się one zachowują. Tylko dzięki temu będziesz mieć pewność co do tego, jakie parametry będą najbardziej ci pasowały. Jeżeli szukasz papieru, który będzie doskonale nadawał się do tworzenia zeszytów, to warto wybrać coś pomiędzy 30, a nawet 200 gramów na metr kwadratowy. Jeśli zaś poszukujesz odpowiedniego produktu papierniczego do stworzenia opakowania dla kosmetyku, to zainwestuj w karton mający od 160 do nawet 315 gramów na metr kwadratowy.
Rodzaj papieru a gramatura
Na rynku można znaleźć różnorodne rodzaje papierów, warto więc wiedzieć, jaką gramaturą charakteryzują się poszczególne modele. Jakie zatem materiały papiernicze można wyróżnić, biorąc pod uwagę właśnie ich gramaturę? Bibułka nie może mieć więcej niż 28 g/m2. Papiery zwykłe mogą mieć gramaturę od 28 do nawet 160, a w szczególnych przypadkach nawet 200 gramów na metr kwadratowy. Bibuła to z kolei materiał papierniczy mający od 65 do nawet 250 g/m2, a karton cechuje się gramaturą od 160 do 315 g/m2. Najgrubsza natomiast jest tektura – jej gramatura przekracza 315 g/m2.
Gramatura a gęstość papieru
Ze względu na szeroką gamę różnych typów papieru, nie są zdefiniowane dla nich żadne kategorie. Odczyty z urządzeń takich jak wilgotnościomierze do papieru opierają się na gęstości stosu lub rolki papieru, dlatego też czynnikiem decydującym podczas pomiaru urządzeniem elektronicznym (wilgotnościomierzem) najważniejsza dla różnych typów papieru jest ich gęstość.
Poniższa tabela zawiera przykładową listę typów papieru i ich gęstości [kg/m3].
Typ papieru | Gęstość [kg/m3] |
Bibuła, papier filtracyjny | 300 kg/m3 |
Bibuła, papier filtracyjny | 350 kg/m3 |
Bibuła, papier filtracyjny | 400 kg/m3 |
Bibuła, papier filtracyjny | 450 kg/m3 |
Tektura o niskiej gęstości | 500 kg/m3 |
Tektura o niskiej gęstości | 550 kg/m3 |
Papier o bardzo niskiej gęstości | 600 kg/m3 |
Papier o niskiej gęstości | 650 kg/m3 |
Papier o niskiej gęstości |
700 kg/m3 |
Tektura falista, fluting |
750 kg/m3 |
Papier gazetowy |
800 kg/m3 |
Liner kraft, brązowy |
850 kg/m3 |
Liner kraft, biały, górny; liner test brązowy |
900 kg/m3 |
Liner test, biały; papier do kopiowania |
950 kg/m3 |
Papier do kopiowania, LWC niepowlekany |
1000 kg/m3 |
Papier do kopiowania, satynowy |
1050 kg/m3 |
Papier do kopiowania, satynowy |
1100 kg/m3 |
LWC kalandrowany |
1200 kg/m3 |
Papier broszurowy |
1300 kg/m3 |
Papier broszurowy |
1400 kg/m3 |
Papier broszurowy o dużej gęstości |
1500 kg/m3 |
Papier broszurowy o bardzo dużej gęstości |
1600 kg/m3 |
Sposób obliczenia gęstości na podstawie gramatury papieru
Papier w arkuszach
Gęstość [kg/m3] = Gramatura [g/m2] / Grubość arkusza papieru [mm]
Papier w roli
Gęstość [kg/m3] = Waga papieru w roli [kg] / Objętość roli [m3]
Papier w stosie
Gęstość [kg/m3] = Waga stosu papieru [kg] / Objętość stosu papieru [m3]
Jeśli chcą Państwo uzyskać bardzo precyzyjne odczyty wilgotności przy pomocy elektronicznych wilgotnościomierzy do papieru, to należy wykonać jednorazowy pomiar porównawczy za pomocą analizatora wilgotności lub korzystając ze znormalizowanej metody suszenia w piecu (ISO 287). W tym celu należy przeprowadzić następujące czynności:
- Zmierz gęstość swojego papieru (w rolce lub stosie) w odniesieniu do wartości dla różnych typów produktów przedstawionych powyżej i wykonaj kilka odczytów wilgotności przy wykorzystaniu typu produktu (wybór w menu wilgotnościomierza), który najprawdopodobniej zapewni realistyczne wartości.
- Następnie zapisz rzeczywisty odczyt wilgotności uzyskany za pomocą dostępnej Ci metody analizy wilgotności lub wykonaj referencyjną analizę wilgotności zgodnie z normą EN ISO 287.
- Porównaj odczyty zarejestrowane dla różnych typów produktów z odczytami rzeczywistej wilgotności ustalonej na podstawie pomiaru referencyjnego. Od tej pory należy zawsze stosować ten typ produktu (wybrany w menu miernika wilgotności), który najbardziej odpowiada pomiarowi referencyjnemu.